အင္းေလးေဒသ သမိုင္း(၁)

``အင္းေလး ေဒသသည္ ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း ေညာင္ေရႊၿမိဳ႕နယ္ ေညာင္ေရႊ ခ်ိဳင္၀ွမ္းရွိ အင္းေလးကန္ႏွင့္ ပတ္၀န္းက်င္ ေဒသမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ အင္းေလးကန္သည္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ (၁၀)သန္းခန္႔မွ စ၍ ျဖစ္ေပၚ လာသည္ဟု သုေတသီတို႔ ဆိုၾကပါသည္။ ထံုးေက်ာက္တံုးမ်ား ေရတိုက္စားျခင္းေၾကာင့္ ထံုးေက်ာက္ အရည္ေပ်ာ္ရာမွ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ေပ်ာ္၀င္ကန္ တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ ပင္လယ္ေရ မ်က္ႏွာျပင္ အထက္ အျမင့္ေပ ၂၉၁၅တြင္ တည္ရွိၿပီး ကန္၏ ေဘးတစ္ဖက္ တစ္ခ်က္တြင္ အျမင့္ေပ ၄၀၀၀ေက်ာ္ ျမင့္ေသာ ေျမာက္မွ ေတာင္သို႔ သြယ္တန္းေနေသာ ေတာင္တန္းမ်ား ရွိသည္။ ယခင္က မိုင္(၁၀၀)ခန္႔ ရွည္လ်ားေသာ္လည္း ယခုအခါ ေတာင္ေျမာက္အလ်ား (၁၁)မိုင္ အက်ယ္ (၄)မိုင္ခန္႔သာ ရွိပါေတာ့သည္။
အင္းေလးဟု ေခၚဆိုရာမွာ အင္း၄ရြာကို အတုိေကာက္ ေခၚျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ အင္းေလးေဒသရွိ နမ့္ပန္ရြာ၊ ၀မ္လံု (ေခၚ) ရြာႀကီးဗန္းပံု၊ ေနာင္ေတာ (ေခၚ) ေနာင္ေတာင္း၊ ဟိုင္းယ(ေခၚ) ဟဲယာရြာမ ဟူေသာ ေက်းရြာအုပ္စု ၄ခုကို စုေပါင္း ေခၚဆိုထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ထိုရြာႀကီး ၄ရြာမွ အစျပဳ၍ အျခားရြာမ်ား တစ္စတစ္စ တိုးပြားလာ ပါသည္။ ေဒသခံ အင္းသားတို႔ အေနျဖင့္ (၂၀)ရာစု အစပိုင္းအထိ ``အင္းေလးရြာ´´ ဟုေခၚဆိုမႈ ရွိခဲ့ ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ ``အင္းေလး´´ဟုသာ ေခၚၾကပါသည္။

အင္းေလးကန္ႏွင့္ ပါတ္၀န္းက်င္ ေဒသတြင္ အေျခခ် ေနထိုင္သူမ်ားကို ``အင္းသား´´ဟု ေခၚၾကပါသည္။ အင္းေလးရြာ စစ္တမ္းတြင္ အင္းသားကို ``ေငြခြန္ အစုသား´´ဟု ေခၚဆိုထား ပါသည္။ ရွမ္းတို႔ကမူ ``မန္႔ေနာင္´´ဟု ေခၚၾကပါသည္။ (မန္႔=ျမန္မာ ေနာင္=ေရကန္) ပအို႔၀္တို႔ကမူ အင္းသားတို႔ကို ``ေနာင္သား´´ဟု ေခၚၾကပါသည္။

အင္းသားတို႔မွာ တိဗက္ျမန္မာ အႏြယ္၀င္ ေရွးျမန္မာႀကီးမ်ား ျဖစ္ၾကသည္ဟု လက္ခံထားၾကသည္။

အင္းေလးေဒသရွိ ထင္ရွားေသာ အေဆာက္အဦးမ်ားမွာ-

၁။ နမ္႔ဟူးရြာရွိ ေဖာင္ေတာ္ဦးဘုရား
၂။ အင္းတိမ္ရြာရွိ ေရႊအင္းတိမ္ဘုရားႏွင့္ ေစာင္းေတာ္ႀကီး
၃။ ေခါင္တိုင္ရြာရွိ ေရႊျမင္တင္ဘုရာႏွင့္ ေခါင္းေလာင္း
၄။ သန္းေတာင္ရြာရွိ ေရႊသန္းေတာင္ဘုရား
၅။ ဟဲယာရြာမရွိ ေရႊဂူဘုရားႏွင့္ ေခါင္းေလာင္း
၆။ နမ့္ပန္ရြာရွိ အလိုေတာ္ေပါက္ဘုရား
၇။ ျမသိန္းတန္ရြာရွိ ျမသိန္းတန္ဘုရား
ဂ။ သလဲဦးရြာရွိ ခြဲျခမ္းေစတီ
၉။ မိုင္းေသာက္ရြာရွိ ဆုေတာင္းျပည့္ေစတီ
၁၀။ ငါးဖယ္ေခ်ာင္းရြာရွိ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းတုိ႔ ျဖစ္ပါသည္။

အင္းေလး ေဒသသည္ ေညာင္ေရႊ ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ေက်းရြာအုပ္စု (၃၅)စုျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားပါသည္။ အင္းေရျပင္တြင္ ေျခတံရွည္အိမ္မ်ား ေဆာက္ထားရာ ရြာေပါင္း (၁၇၆)ရြာရွိပါသည္။ ပါတ္၀န္းက်င္ရွိ ရြာမ်ားႏွင့္ ေပါင္းလွ်င္ (၄၅၁)ရြာ ျဖစ္ပါသည္။ လူဦးေရ တစ္သိန္းသံုးေသာင္းေက်ာ္ ရွိပါသည္။

ေရျခံ စိုက္ပ်ိဳးေရးသည္ အထူးေအာင္ျမင္ၿပီး၊ ရက္ကန္းလုပ္ငန္းႏွင့္ လက္မႈလုပ္ငန္းတို႔ ကလည္း လက္ရာေျမာက္ နာမည္ ေက်ာ္ၾကား ပါသည္။ ေရေပၚေစ်းႏွင့္ နမ္႔ပန္ေစ်းကလည္း စည္ကားၿပီး ကမၻာေက်ာ္ပါသည္။´´

စာတစ္အုပ္မွာပါတဲ့ အေၾကာင္းအရာ တစ္ခ်ိဳ႕ပါ.. အင္းေလးကန္ဟာ နာမည္ေက်ာ္ၾကားတဲ့ ေနရာတစ္ခု ျဖစ္သလို တကယ္လဲ လည္လို႔ ပတ္လို႔ ေကာင္းပါတယ္.. သာယာလွပမႈ ေတြနဲ႔ ျပည့္ႏွက္ေနသလို ထူးျခားတဲ့ ေဒသတစ္ခုလဲ ျဖစ္ပါတယ္..

ဒါေပမဲ့လဲ မျမင္သာေသာ အေၾကာင္းတရားဆိုးေတြ ရွိေနတယ္ဆိုတာ သတိျပဳမိလာၾက ပါတယ္.. အဆိုးဆံုး တစ္ခုကေတာ့ အင္းေလးကန္ေရျပင္က တစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ က်ဥ္းေျမာင္း လာေနတယ္ ဆိုတာ တိုင္းတာ ခ်က္ေတြ အရ ေတြ႕ေနရတယ္ဆိုတာပါ..

အင္းေလးကန္ ပါတ္၀န္းက်င္က ေတာင္တန္းေတြမွာ အပင္ေတြ နည္းသြားလို႔ ႏွဳံးေတြ မိုးေရနဲ႔ အတူ ပါလာတာက တစ္ေၾကာင္း၊ ကၽြန္းေျမာ စိုက္ခင္းေတြ တိုးခ်ဲ႕လာၾကတာ၊ ဓါတုပိုးသက္ေဆးေတြ၊ ေျမၾသဇာေတြ သံုးလာတာက တစ္မ်ိဳး၊ ေကာင္းမြန္တဲ့ ေရျပင္ထိန္းသိမ္းမႈ (ဥပမာ အမွိဳက္နဲ႔ အညစ္အေၾကး စြန္႔မႈစနစ္၊ တိုးပြားလာတဲ့ ဒိုက္ေတြ ဖယ္ထုတ္တဲ့စနစ္) ေတြ မရွိေသးတာက တစ္ဖံုနဲ႔ အင္းေလးကန္ဟာ ဧရိယာ က်ဥ္းလာၿပီး ကာကြယ္ ျပင္ဆင္ရမဲ့ အေျခအေန ေရာက္လာခဲ့ ပါတယ္..

ဒါေၾကာင့္ပဲ အဲ့ဒီလို အင္းေလးကန္ မေျပာက္ကြယ္ေအာင္၊ မပ်က္စီးေအာင္လို႔ တာ၀န္ရွိသူေတြက စီမံကိန္းေတြ ဆြဲၿပီး နည္းလမ္းေပါင္းစံုနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္လို႔ ၾကားသိရပါတယ္..

ကၽြန္ေတာ္ ၾကားမိတာေတြက ေတာ့..

၁။ အင္းေလးကန္ ပါတ္၀န္းက်င္က ေတာင္ေတြမွာ အပင္ေတြထိန္းသိမ္း၊ စိုက္ပ်ိဳးေနျခင္း..
၂။ အရင္ အင္းေလးမွာ ဇာပနခ်စရာ ေနရာမရွိလို႔ ေရကန္အတြင္းကို အသံုးျပဳမႈ ကင္းေ၀းေအာင္ ကုန္းေပၚမွာ ေနရာတစ္ခုနဲ႔ မီးစက္တစ္ခု လုပ္ေပးထားျခင္း..
၃။ အင္းေလးကန္ထဲမွာ ကၽြန္းေျမာေတြ စနစ္တက်ျဖစ္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းျခင္းနဲ႔ ကန္႔သတ္ျခင္း..
၄။ အင္းေလးကန္မွာ သြားေနတဲ့ ေလွတိုင္း တစ္ေခါက္ ျခင္းတစ္လံုး ေဗဒါပင္ေတြ ဆယ္ယူဖို႔ နဲ႔ သယ္လာတဲ့ အပင္ေတြကို ကုန္းေျမတစ္ခုမွာ ေျမေဆြးလုပ္ပစ္ျခင္း..
၅။ စိုက္ခင္းေတြမွာ အသံုးျပဳေနတဲ့ ဓာတုေဆးေတြကို တားျမစ္ၿပီး၊ ခုနကရတဲ့ သဘာ၀ ေျမေဆြးေတြ အသံုးျပဳၾကဖို႔ သတ္မွတ္ထားျခင္း..
၆။ အညစ္အေၾကးေတြ ကန္ထဲ မစြန္႔ပစ္ဖို႔ Fiber/Plastic ဗံုး တစ္အိမ္တစ္လံုး အသံုးျပဳရန္ႏွင့္ အျခားေနရာတစ္ခုမွာ စုေပါင္းစြန္႔ပစ္ဖို႔ ေဆာင္ရြက္ေနျခင္း..
၇။ အဲ့ဒီ အညစ္အေၾကးေတြကိုလဲ Biotechnology နည္းပညာသံုးၿပီး၊ ပိုးေမြး ေျခဖ်က္ဖို႔ ေဆာင္ရြက္ေနျခင္း..
၈။ ရြာေတြ၊ ဟိုတယ္ေတြ ထပ္ၿပီး အင္းေရျပင္ေပၚမွာ မတိုးခ်ဲ႕ဖို႔ တားျမစ္ျခင္း..
၉။ ကန္ေရျပင္ အရင္ကလို ျပန္လည္ က်ယ္၀န္းလာေစဖို႔ နဳံးေျမမ်ားျပန္လည္ ဆယ္ယူျခင္း..
၁၀။ ကန္မွာ တိုးပြားလာတဲ့ ေဗဒါပင္၊ ဒိုက္ေတြကို စက္ေတြသံုးၿပီး ဆယ္ယူျခင္း..

အဲ့ဒါေတြ ကို အေတာ္မ်ားမ်ား လုပ္ေနၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္.. တစ္ခ်ိဳ႕လဲ လုပ္ဖို႔ စီစဥ္ေနတယ္လို႔ ၾကားရပါတယ္.. ကၽြန္ေတာ္ အင္းေလးကို လြန္ခဲ့တဲ့ လ အနည္းငယ္က ေရာက္ေတာ့လဲ အမွန္တကယ္ လုပ္ေဆာင္ေနၾကတာ ေတြ႕ရပါတယ္.. (ေသာက္သံုးေရအတြက္ေတာ့ ဘာေတြလုပ္ေပးေနတယ္ဆိုတာ မသိပါဘူး..)
ေနာက္ၿပီး ေညာင္ေရႊ-ေရႊေညာင္ကားလမ္းကို တိုးခ်ဲ႕ ျပင္ဆင္ဦးမယ္လို႔ သိရပါတယ္.. အခု ေလာေလာဆယ္ အင္းေလးကို သြားတဲ့ လမ္းက မေကာင္းပါဘူး.. မိုးတြင္းဆိုလဲ ေရေက်ာ္တက္ပါတယ္.. အဲ့ဒါေတြကို ျပင္မယ္လို႔ ၾကားရပါတယ္.. အဲ့ဒီလိုသာ လမ္းေတြ ေကာင္းသြားရင္ အင္းေလးကန္ကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ သက္သက္သာသာနဲ႔ သြားနိဳင္ေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္..

တကယ္သာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၾကားေနရတဲ့ သတင္းေတြ မွန္မယ္ဆိုရင္ အင္းေလးသားေတြ အတြက္ေကာ.. ေတာင္ႀကီးသားေတြ အတြက္ပါ စိတ္ခ်မ္းသာစရာပဲ ေပါ့ေနာ္.. ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတြ အားလံုးကလဲ နာမည္ ေက်ာ္ၾကားတဲ့ အင္းေလးကန္ႀကီး တိမ္ေကာ ေပ်ာက္ပ်က္ မသြားေစခ်င္ပါဘူး..

အင္းေလးကန္ႀကီး အစဥ္သာယာ တည္တံ့ ေနပါေစလို႔ ဆုေတာင္းရင္း..

ေနာင္အင္းေလးကို လာလည္ပါလို႔ ဖိတ္ေခၚလိုက္ပါတယ္..

အြန္လိုင္းမွကူးယူတင္ျပထားပါသည္။